Γιατί το να είσαι μαμά δεν είναι εύκολη υπόθεση – Σκίτσα

«Αυτό το παραμελημένο, πληγωμένο μέσα παιδί του παρελθόντος είναι η μεγαλύτερη πηγή της ανθρώπινης δυστυχίας».

Πώς το πληγωμένο μέσα μας παιδί μολύνει τη ζωή μας

«Πιστεύω ότι αυτό το παραμελημένο, πληγωμένο μέσα παιδί του παρελθόντος
είναι η μεγαλύτερη πηγή της ανθρώπινης δυστυχίας.
Μέχρι να διεκδικήσουμε και να προασπίσουμε εκείνο το παιδί,
 αυτό θα συνεχίσει να κάνει εκδραμάτιση και να μολύνει την ενήλικη ζωή μας». -Bradshaw

Πολλά άτομα ενηλικιώνονται έχοντας μέσα τους ένα θυμωμένο και πληγωμένο παιδί,
 το οποίο χωρίς αιτία και ασυνείδητα μολύνει την ενήλικη συμπεριφορά του ατόμου.
Για να γίνει κατανοητό πώς μας επηρεάζει το πληγωμένο μέσα μας
 παιδί θα πρέπει να δούμε τα βασικά χαρακτηριστικά με τα οποία
εκφράζεται και επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τη ζωή μας.

Συν-εξάρτηση: Η συν-εξάρτηση σημαίνει ότι το άτομο
 δεν έχει επαφή με τα δικά του αισθήματα, τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες,
 με αποτέλεσμα να βιώνει απώλεια της ταυτότητας.
 Το άτομο εξαρτάται από κάτι έξω από τον εαυτό του για να μπορεί να έχει μια ταυτότητα.

Τα νοσηρά οικογενειακά συστήματα υποθάλπουν τη συνεξάρτηση.
 Όταν το οικογενειακό περιβάλλον είναι γεμάτο βία ή αδιαφορία
το παιδί πρέπει να επικεντρωθεί σε κάτι έξω από αυτό.

«Χωρίς υγιή εσωτερική ζωή, ζει στην εξορία προσπαθώντας να βρει εκπλήρωση από έξω».

Οι ανάγκες της παιδικής ηλικίας δεν ικανοποιήθηκαν,
με αποτέλεσμα το άτομο να μην γνωρίζει ποιο είναι, ποια είναι η ταυτότητά του.

Βάναυση συμπεριφορά: Κάποια άτομα με το πληγωμένο μέσα τους παιδί
μπορεί να εμφανίσουν βάναυση συμπεριφορά.

Όταν ένα παιδί βιώνει κακοποίηση κατά τη διάρκεια της σωματικής,
συναισθηματικής ή σεξουαλικής βίας που δέχεται
δεν μπορεί να παραμείνει μέσα στον ίδιο του τον εαυτό,
 με αποτέλεσμα να απομακρύνεται από τον εαυτό του.

Για να επιβιώσει από τον πόνο το παιδί αποσυνδέεται από την ταυτότητά του
 και αντί για αυτό ταυτίζεται με τον βασανιστή του, το άτομο από το οποίο δέχεται τη βία.

Ναρκισσιστική διαταραχή: Μια βασική ανάγκη κάθε παιδιού
είναι η άνευ όρων αγάπη, που προέρχεται από έναν μη επιτιμητικό γονέα.
 Μέσα από την αγάπη αυτή που δέχεται, το παιδί μαθαίνει ποιο πραγματικά είναι.

Όλοι έχουμε ανάγκη από ένα πρόσωπο που λειτουργεί ως καθρέφτης
και αντανακλά τα κομμάτια του εαυτού μας, που μας δείχνει ότι μετράμε,
ότι αξίζουμε, ότι κάθε κομμάτι του εαυτού μας μπορεί να γίνει αποδεκτό.

Ως παιδιά έχουμε ανάγκη να στηριχτούμε στην αγάπη όσων μας φροντίζουν.
 Πρόκειται για υγιείς ναρκισσιστικές ανάγκες, που αν δεν έχουν ικανοποιηθεί,
 έχουμε οδηγηθεί σε μια απώλεια ή καταστροφή της αίσθησής μας για το Εγώ Είμαι.

Αν ως ενήλικες κουβαλάμε μέσα μας ένα παιδί που είναι ναρκισσιστικά στερημένο
τότε έχουμε μια ακόρεστη λαχτάρα για αγάπη, προσοχή και τρυφερότητα.

Οι απαιτήσεις του παιδιού έρχονται στην επιφάνεια και σαμποτάρουν τις ενήλικες σχέσεις μας,
καθώς νιώθουμε ότι η αγάπη που μας δίνουν δεν είναι αρκετή.
 Ένα ναρκισσιστικά στερημένο παιδί δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του,
καθώς στην πραγματικότητα είναι ανάγκες του παιδιού και όχι του ενήλικα.

Πρόκειται για ανάγκες εξάρτησης, που απαιτούν μια διαρκή παρουσία
του άλλου για να ικανοποιηθούν, καθώς τα παιδιά έχουν την ανάγκη του γονιού
δίπλα τους όλη την ώρα. Για να επέλθει θεραπεία θα πρέπει
ο ενήλικας να θρηνήσει για αυτή τη στέρηση που έχει βιώσει και βιώνει.

Οι ναρκισσιστικά στερημένοι ενήλικες απογοητεύονται από τις σχέσεις τους,
αναζητούν τον τέλειο εραστή που θα ικανοποιήσει όλες τις ανάγκες τους,
γίνονται εξαρτημένα άτομα, αναζητούν υλικές ανέσεις και χρήματα και χρησιμοποιούν τα παιδιά
 για να καλύψουν τις ναρκισσιστικές τους ανάγκες.

Εμπιστοσύνη: Ένα ακόμη σημαντικό θέμα κατά τη φροντίδα του παιδιού
 είναι πόσο αξιόπιστοι είναι αυτοί που το φροντίζουν, ώστε να βοηθήσουν το παιδί
 να μην αναπτύξει ένα αίσθημα δυσπιστίας.

Το παιδί που έχει μεγαλώσει μέσα σε ένα επικίνδυνο,
εχθρικό και απρόβλεπτο περιβάλλον, θεωρεί ότι θα πρέπει να είναι πάντα σε εγρήγορση
 ώστε να ελέγχει τα πάντα και να μην πληγωθεί.

Το παιδί που μεγάλωσε χωρίς την κατάκτηση της εμπιστοσύνης από το περιβάλλον
είτε εγκαταλείπει κάθε έλεγχο και εμπιστεύεται με ένα αφελή τρόπο,
 ενώ εξαρτάται από τους άλλους και τους υπερεκτιμά, είτε αποσύρεται
στην απομόνωση και τη μοναξιά, βάζοντας προστατευτικά τείχη γύρω του.

«Ένα άτομο που δεν έμαθε να εμπιστεύεται συγχέει την ένταση με την οικειότητα, την καταπίεση με τη φροντίδα και τον έλεγχο με την ασφάλεια».

Συμπεριφορά ρόλων: «Η εκδραμάτιση ή η εκ νέου αναπαράσταση είναι
ένας από τους πιο καταστροφικούς τρόπους με τους οποίους το πληγωμένο
 μέσα μας παιδί σαμποτάρει τη ζωή μας».

Μέσα από συμπεριφορές καταναγκασμού που μας οδηγούν
 σε επανάληψη του παρελθόντος θεωρούμε ότι αυτή τη φορά
θα μπορέσουμε να τα καταφέρουμε. Μπαίνουμε σε μια διαδικασία
να πιστεύουμε ότι αν γίνουμε τέλειοι θα καταφέρουμε
 να κάνουμε τον γονιό να μας υπολογίσει και να μας δείξει αγάπη και στοργή.

Επίσης, η εκδραμάτιση μπορεί να είναι προς τον εαυτό μας
και να αφορά την κακοποίηση που έχουμε βιώσει στο παρελθόν.

«Το αδιάλυτο συναίσθημα από το παρελθόν συχνά στρέφεται εναντίον του εαυτού».

Μαγική πίστη: είναι η πίστη ότι ορισμένες λέξεις, χειρονομίες
ή συμπεριφορές μπορούν να αλλάξουν την πραγματικότητα.

Οι δυσλειτουργικοί γονείς συχνά ενισχύουν
 τη μαγική σκέψη των παιδιών τους. Είναι φυσικό ένα παιδί να σκέφτεται μαγικά.
 Αλλά αν ένα παιδί είναι πληγωμένο λόγω των ανικανοποίητων αναγκών εξάρτησης,
 δε μεγαλώνει στην πραγματικότητα.
Γίνεται ενήλικος μολυσμένος από τη μαγική λογική του παιδιού.

Παραδείγματα μαγικής πίστης είναι:
"Άν έχω χρήματα θα είμαι εντάξει".
 "Άν προσπαθήσω πολύ, ο κόσμος θα με ανταμείψει".
 "Η αναμονή φέρνει υπέροχα αποτελέσματα". "Ο γάμος μπορεί να λύσει όλα μου τα προβλήματα".

Αν το μέσα μας παιδί είναι πληγωμένο,
θα συνεχίσει να αντιλαμβάνεται αυτές τις ιστορίες κυριολεκτικά.
Ως ενήλικες παιδιά, περιμένουμε και/ ή αναζητάμε με τρόπο μαγικό το καλό τέλος
 όπου έκτοτε θα ζήσουμε ευτυχισμένοι».

Δυσλειτουργία οικειότητας: Πολλοί ενήλικες που έχουν ένα πληγωμένο
 μέσα τους παιδί κινούνται ανάμεσα στον φόβο της εγκατάλειψης
και τον φόβο του καταποντισμού της προσωπικότητας.

Κάποιοι είναι μόνιμα απομονωμένοι επειδή φοβούνται να αφεθούν
 στις εκδηλώσεις αγάπης ενός άλλου προσώπου, ενώ κάποιοι
αρνούνται να διακόψουν καταστροφικές σχέσεις επειδή φοβούνται να μείνουν μόνοι.

Το πληγωμένο μέσα μας παιδί δεν μας αφήνει να αναπτύξουμε οικειότητα στις σχέσεις, καθώς δεν έχουμε την αίσθηση του αυθεντικού εαυτού.

Το πληγωμένο παιδί έχει ήδη βιώσει ένα μεγάλο πλήγμα,
 που είναι η απόρριψη του αυθεντικού εαυτού,
καθώς δεν πήρε την επιβεβαίωση που είχε ανάγκη από τον γονιό.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ψεύτικου εαυτού,
που συμπεριφέρεται με τον τρόπο που θεωρεί ότι θα μπορέσει να κερδίσει την αγάπη.

«Βαθμιαία, ο ψεύτικος εαυτός γίνεται αυτός που το άτομο νομίζει πραγματικά ότι είναι.
Ξεχνάει ότι ο ψεύτικος εαυτός είναι μια προσαρμογή,
ένας ρόλος βασισμένος σε ένα σενάριο που κάποιος άλλος έγραψε.

Πώς μπορείς να μοιραστείς τον εαυτό σου με έναν άλλο,
όταν δεν ξέρεις στην πραγματικότητα ποιος είσαι;
Πώς μπορεί κάποιος άλλος να σε μάθει αν δεν ξέρεις εσύ ποιος πραγματικά είσαι;

Χωρίς ασφαλή όρια δεν μπορούμε να ξέρουμε
 που τελειώνουμε εμείς και που αρχίζουν οι άλλοι.
Δε μπορούμε να πούμε όχι και δεν ξέρουμε τι θέλουμε,
πράγματα που είναι κρίσιμες μορφές συμπεριφοράς για την καθιέρωση της οικειότητας».

Απείθαρχη συμπεριφορά: Το παιδί έχει ανάγκη από γονείς που λειτουργούν
με βάση την αυτοπειθαρχία και δεν την απαιτούν μόνο από το παιδί.

«Μαθαίνουν από αυτό που οι γονείς τους στην πράξη κάνουν,
όχι από αυτό που λένε ότι κάνουν. Όταν οι γονείς δεν είναι πρότυπα πειθαρχίας,
 το παιδί γίνεται απείθαρχο.
 Όταν οι γονείς τιμωρούν αυστηρά (και δεν κάνουν όσα λένε) το παιδί γίνεται υπερ-πειθαρχικό.

Το απείθαρχο μέσα μας παιδί είναι φυγόπονο, χρονοτριβεί,
αρνείται να αναβάλλει την άμεση ικανοποίηση των αναγκών του,
επαναστατεί, είναι ισχυρογνώμον και αδιάλλακτο και δρα ενστικτωδώς χωρίς σκέψη.

Το υπερ-πειθαρχικό παιδί είναι άκαμπτο, έμμονο,
υπερβολικά ελεγχόμενο και υπάκουο, ευχαριστεί τους άλλους και είναι παγιδευμένο
στη ντροπή και την ενοχή. Οι περισσότεροι ταλαντεύονται ανάμεσα στα δύο».

Εξαρτημένη καταναγκαστική συμπεριφορά: Το πληγωμένο μέσα μας παιδί
έχει ανάγκη από σχέσεις εξάρτησης για να μπορέσει να επιβιώσει.

Η εξάρτηση αποτελεί μια παθολογική σχέση προς κάθε μορφή αλλαγής της
διάθεσης η οποία οδηγεί σε καταστροφικές για τη ζωή συνέπειες.
Οι εξαρτήσεις είναι εξαρτήσεις δράσης
(εργασία, αγορές, χαρτοπαιξία, σεξ, θρησκευτικές ιεροτελεστίες),
συναισθηματικές εξαρτήσεις και εξαρτήσεις από διάφορα αντικείμενα.

«Η σκέψη μπορεί να είναι ένας τρόπος για να αποφύγουμε τα συναισθήματα».

Όλες οι εξαρτήσεις έχουν ένα στοιχείο σκέψης, που ονομάζεται ψυχαναγκασμός.

«Στον πυρήνα των περισσότερων έξεων υπάρχει το πληγωμένο μέσα παιδί, το οποίο
βρίσκεται σε συνεχή κατάσταση λαχτάρας και ακόρεστης ανάγκης».

Διαστροφές της σκέψη: Το παιδί καθώς μεγαλώνει έχει ανάγκη
από υγιή πρότυπα για να μπορέσει να μάθει να ξεχωρίζει τη σκέψη
 από το συναίσθημα- «να σκέπτονται τα συναισθήματα και να νιώθουν τη σκέψη».

Αν το παιδί μάθει να διαχωρίζει τη σκέψη από το συναίσθημα,
 μεγαλώνοντας μπορεί να χρησιμοποιήσει τη σκέψη σαν ένα τρόπο
 για να αποφύγει τα οδυνηρά συναισθήματα που βιώνει.

Δύο παραδείγματα διαστρέβλωσης της σκέψης είναι η γενίκευση
(γίνεται διαστρέβλωση όταν τη χρησιμοποιούμε για να μας αποσπάσει από τα συναισθήματά μας)
και λεπτολογία (όταν η λεπτολογία- έμφαση στις λεπτομέρειες- χρησιμεύει
για να μας αποσπάσει από τα οδυνηρά συναισθήματά μας,
 τότε διαστρεβλώνει την πραγματικότητα της ζωής μας.

Αν απορροφηθούμε σε συμπεριφορές τελειομανίας
δίνοντας έμφαση στη λεπτομέρεια αποφεύγουμε τα συναισθήματα της ανεπάρκειας που νιώθουμε).

Το κενό (απάθεια, κατάθλιψη): Το πληγωμένο μέσα μας παιδί
μπορεί να μας οδηγήσει στην εκδήλωση μιας χαμηλού βαθμού κατάθλιψης,
 που εκφράζεται κυρίως με ένα αίσθημα κενότητας.

Η κατάθλιψη οφείλεται στην υιοθέτηση του ψεύτικου εαυτού
και στην εγκατάλειψη του αληθινού εαυτού, που
 δημιουργεί ένα κενό μέσα στο άτομο.
 «Αναφέρομαι σ’ αυτό το φαινόμενο ως η "τρύπα στην ψυχή κάποιου".
Όταν ένα άτομο χάσει τον αυθεντικό εαυτό του, χάνει την επαφή
με τα αληθινά αισθήματα, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του.

Αντί γι’ αυτά βιώνει αισθήματα που απαιτούνται για τον ψεύτικο εαυτό του.
Το να έχεις ψεύτικο εαυτό σημαίνει να παίζεις κάποιο ρόλο.
Ο αληθινός εαυτός δεν είναι ποτέ παρών».
Το άτομο ουσιαστικά νιώθει ένα κενό και μια απάθεια, καθώς
βρίσκεται σε μια κατάσταση πένθους του αληθινού εαυτού.

«Όταν το μέσα μας παιδί πληγώνεται, νιώθουμε κενοί και μελαγχολικοί.
Η ζωή έχει κάτι το μη πραγματικό γύρω της. Είμαστε εκεί, αλλά δε μετέχουμε.
 Αυτή η αίσθηση του κενού οδηγεί στη μοναξιά.
 Επειδή ποτέ δεν είμαστε αυτοί που πράγματι είμαστε, δεν είμαστε ποτέ αληθινά παρόντες.
Ακόμη κι αν οι άνθρωποι μας θαυμάζουν και προσκολλούνται σε μας, νιώθουμε μόνοι».

Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά οδηγούν στη διατήρηση ενός 
πληγωμένου μέσα μας παιδιού, το οποίο μολύνει την ενήλικη ζωή μας,
 με αποτέλεσμα να κουβαλάμε συναισθήματα από την παιδική ηλικία, που
διαστρεβλώνουν τις ανάγκες και επιθυμίες μας, την αναζήτηση αγάπης
 και τα συναισθήματα που μας προκαλούν οι σχέσεις μας.

«Αυτό το παραμελημένο, πληγωμένο μέσα παιδί του παρελθόντος είναι η μεγαλύτερη πηγή της ανθρώπινης δυστυχίας».

Bradshaw, John. (1992). «Ο γυρισμός στο μέσα μας παιδί»,  Εκδόσεις Λύχνος.

Υπέροχα σκίτσα για την αγάπη των μπαμπάδων για τα μικρά τους κορίτσια

Παρόλο που αναφερόμαστε συχνότερα στην μητρική αγάπη, εντούτοις και η πατρική αγάπη είναι αναντικατάστατη. Αυτό προσπάθησε να αναδείξει με τα χαριτωμένα σκίτσα που ανέβασε στο Instagram η νεαρή ζωγράφος Snezhana Soosh.

------------------------------

Οι μπαμπάδες δεν διστάζουν ποτέ να κάνουν 'αδύνατα' πράγματα για εμάς. Όπως το να μάθουν να μας πλέκουν τα μαλλιά μας.

Ξέρουν ακριβώς τι απολαμβάνουμε

Είναι τόσο ζεστός και φιλόξενος

Οι μπαμπάδες μπορούν να κάνουν τα πάντα, ακόμα και περίεργα πράγματα

Γι 'αυτό είναι πάντα πολύ δύσκολο να τους αποχωριστούμε

Οι μπαμπάδες είναι πάντα έτοιμοι να μας προστατεύσουν από οτιδήποτε - είτε είναι οι νταήδες του σχολείου είτε τα τέρατα κάτω από τα κρεβάτια μας.

Η φαντασία τους είναι ανεξάντλητη

Μας βοηθούν όταν δεν τα καταφέρνουμε

Είναι πάντα έτοιμοι για διασκέδαση!

Ένας μεγαλόσωμος μπαμπάς μπορεί εύκολα να μικρύνει για την αγαπημένη κόρη του

Παίζουν μαζί μας

Οι μπαμπάδες διαρκώς προστατεύουν τις αγαπημένες κόρες τους

Όταν είστε με τον μπαμπά  αισθάνεστε σαν να βρίσκεστε στην κορυφή του κόσμου.

Οι μπαμπάδες βρίσκουν πάντα το χρόνο να  συμμετέχουν στο μικρό μας πάρτι, ακόμα και όταν είναι πολύ απασχολημένοι

                           Πως να παίζετε με τα παιδιά σας

Υπάρχει μία διαδεδομένη πεποίθηση στην κοινωνία μας ότι το παιχνίδι με τα παιδιά είναι χάσιμο χρόνου. Πολλοί γονείς από την άλλη, ενώ αναγνωρίζουν τα οφέλη που έχει το παιχνίδι για τα παιδιά, δεν παίζουν μαζί τους θεωρώντας ότι είναι κάτι που πρέπει να κάνουν τα παιδιά ενστικτωδώς χωρίς την βοήθεια ενηλίκων.

Είναι αλήθεια ότι τα παιδιά πρέπει να παίζουν ενστικτωδώς, αυθόρμητα και χωρίς καθοδήγηση, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι το ένστικτο του παιδιού για το παιχνίδι εξαφανίζεται όταν δεν υπάρχει ένας ενήλικας να διεγείρει την φαντασία του παιδιού και την τάση προς την δημιουργικότητα. Με το παιχνίδι δημιουργείται μια ζεστή και τρυφερή σχέση με το παιδί, καθώς και ένας δυνατός δεσμός, κάτι που βοηθάει στην ανάπτυξη θετικών συναισθημάτων μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον. Μέσα από το παιχνίδι τα παιδιά μαθαίνουν πώς να επιλύουν προβλήματα, να τεστάρουν τις σκέψεις και τις ιδέες τους και να διερευνούν την φαντασία τους. Μαζί με την βοήθεια των ενηλίκων στο παιχνίδι, τα παιδιά εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο τους, μαθαίνουν να επικοινωνούν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους και εκτίθενται στην κοινωνική αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά με το να μαθαίνουν να περιμένουν την σειρά τους, να μοιράζονται πράγματα και να δείχνουν σεβασμό και κατανόηση στα συναισθήματα των άλλων. Τέλος, η ώρα του παιχνιδιού  είναι μία ώρα όπου μπορείτε να ενθαρρύνετε και να προάγετε στο παιδί θετικά συναισθήματα. Παρακάτω ακολουθούν μερικές συμβουλές για το πώς μπορείτε να παίξετε με το παιδί σας και να αποφύγετε μερικές συχνές συμπεριφορές που κάνουν οι ενήλικες όταν παίζουν με τα παιδιά.

Αφήστε το παιδί να σας πει πώς θα παίξετε

  Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού κάποιοι γονείς αναλώνονται στο να ‘διδάσκουν’ στο παιδί πώς να παίζει και τί να κάνει. Για παράδειγμα, δίνουν οδηγίες για το πώς να φτιαχτεί το κάστρο, πώς να συμπληρωθεί το παζλ ολόσωστα ή πώς να συναρμολογηθεί ένα παιχνίδι με τον ‘σωστό΄ τρόπο. Με αυτό τον τρόπο, πιθανόν οι γονείς αισθάνονται ότι μαθαίνουν και κάτι στο παιδί, από το να παίζουν μόνο μαζί του.

Ακολουθήστε τον ρυθμό του παιδιού σας, τις ιδέες του και την φαντασία του χωρίς να επιβάλλετε τον δικό σας ρυθμό. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να δίνετε συνεχώς εντολές και οδηγίες για το τί πρέπει να κάνει ένα παιδί όταν παίζει. Μην προσπαθήσετε να τους ‘μάθετε’ τίποτα. Αντιθέτως, μιμηθείτε τις συμπεριφρές τους και αφήστε αυτά να σας πουν τί να κάνετε. Σύντομα, θα ανακαλύψετε ότι όταν χαλαρώσετε και τους δώσετε την δυνατότητα να πάρουν τα ηνία, θα διευρύνουν την φαντασία τους, θα γίνουν περισσότερο δημιουργικά και θα τους ενδιαφέρει περισσότερο να συνεχίσουν το παιχνίδι μαζί σας.

Συντονιστείτε με τον ρυθμό του παιδιού

Ιδιαίτερα τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, τείνουν να παίζουν συνεχώς το ίδιο παιχνίδι και να επαναλαμβάνουν τις ίδιες κινήσεις (για παράδειγμα, να γεμίζουν το κουτί με τα τουβλάκια συνεχώς ή να ζητάνε να τους ξαναδιαβάσουμε την ίδια ιστορία εκατοντάδες φορές). Αυτό βέβαια κάνει τους γονείς να βαριούνται και είναι πολύ δελεαστικό να πάρουν τον έλεγχο και να προτείνουν στο παιδί κάποιο καινούριο παιχνίδι ή έναν διαφορετικό τρόπο να παίξουν το παιχνίδι. Το πρόβλημα είναι ότι τα παιδιά θέλουν να εξασκούν μία δραστηριότητα ώστε να τους γίνει κτήμα και να νιώσουν περισσότερη αυτοπεποίθηση. Αν κάποιος συνεχώς τους προτείνει διαφορετικές δρστηριότητες, μπορεί το παιδί να αρχίζει να πιστεύει ότι είναι ανίκανο να ολοκληρώσει ή να μάθει οποιαδήποτε δραστηριότητα.

Δώστε στο παιδί χρόνο να εξασκήσει την φαντασία του και περιμένετε μέχρι εκείνο να αποφασίσει να κάνει κάτι διαφορετικό, χωρίς να το πιέσετε προς σε αυτή την κατεύθυνση λέγοντας του τί διαφορετικό θα μπορούσε να κάνει, όπως πολλοί γονείς λανθασμένα κάνουν. Θυμηθείτε ότι τα παιδιά δεν σκέφτονται με την ίδια ταχύτητα που σκέφτεται ένας ενήλικας. Οι ιδέες στο μυαλό τους εναλάσσονται πιο αργά ώστε να δοθεί χώρος στην φαντασία και την τελειοποίηση μιας ικανότητας-δραστηριότητας. Τέλος, το παιδί μαθαίνει να εστιάζει και να δίνει την πληρή προσοχή του σε μία δραστηριότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι, αυξάνεται ο χρόνος που ένα παιδί μπορεί να μείνει συγκεντρωμένο, κάτι που θα το βοηθήσει και σε ακαδημαϊκό επίπεδο.

Αντιληφθείτε τί σας λέει το παιδί

  Μερικοί γονείς διαλέγουν παιχνίδια τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην ηλικία του παιδιού τους ή στο αναπτυξιακό τους επίπεδο. Για παράδειγμα, ένας πατέρας μπορεί να περιμένει από την τριών χρονών κόρη του, να φτιάξει ένα παζλ 300 τεμαχίων. Καθώς θα ξεκινήσουν να παίζουν, ο πατέρας θα διαπιστώσει ότι το παιδί αρνείται να παίξει και αντιστέκεται. Το παιδί νιώθει δυσφορία αφού του ζητείται να κάνει κάτι το οποίο δεν καταλαβαίνει.

Αν δείτε σημάδια άρνησης ή μη ενδιαφέροντος στο παιχνίδι, σκεφτείτε μια διαφορετική δραστηριότητα ή ένα άλλο παιχνίδι μέχρι να δείτε ότι το παιδί δείχνει ενδιαφέρον. Μπορείτε να προτείνετε διάφορα παιχνίδια και μόλις το παιδί δείξει ενδιαφέρον απαντήστε με ενθουσιασμό. Όποιο και να είναι το περιεχόμενο του παιχνιδιού, το σημαντικό είναι να δώσετε στο παιδί χρόνο να σκεφτεί και να διερευνήσει τα ενδιαφέροντα του.

Μην γίνεστε ανταγωνιστικοί

  Έχετε βρει ποτέ τον εαυτό σας να τσακώνετε με το παιδί σας για το ποιός νίκησε ή ποιοί είναι οι κανόνες του παιχνιδιού; Αν ναι, είναι απόλυτα αναμενόμενο. Αρκετοί γονείς, φτιάχνουν άθελα τους ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον για τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, πολλοί γονείς μπορεί να θέλουν να μάθουν στα παιδιά πώς να χάνουν σωστά και πώς να παίζουν πάντα με τους κανόνες ή μπορεί να κάνουν τόσο σωστά και καλά μία δραστηριότητα, που τα παιδιά να συγκρίνονται με τους γονείς και να νιώθουν ανεπαρκή και ανίκανα.

Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη του παιχνιδιού, είναι ότι μπορείτε να φτιάξετε τις συνθήκες ώστε τα παιδιά να νιώσουν ικανά και δημιουργικά. Επίσης, μπορείτε να παρέχετε πολλές ευκαιρίες ώστε να νιώσουν ότι έχουν τον έλεγχο και την εξουσία κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Άλλωστε, ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά, μπορούν στο παιχνίδι να θέτουν τους δικούς τους κανόνες σε κάποιο βαθμό και να έχουν τον έλεγχο. Τα παιδιά νηπιακής και προσχολικής ηλικίας δεν καταλαβαίνουν απόλυτα την σημασία των κανόνων. Από 8 χρονών αρχίζουν να δείχνουν περισσότερη κατανόηση για τους κανόνες σε ένα παιχνίδι. Ωστόσο, μπορούν να ευχαριστηθούν πολύ ένα παιχνίδι όταν αποφεύγεται ο υπέρμετρος ανταγωνισμός και η θέσπιση πολλών κανόνων. Μην ανησυχείτε για το αν τα παιδιά σας θα μάθουν να χάνουν – θα υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στην ζωή τους που θα το μάθουν αυτό – και αν συμμορφωθείτε με τους κανόνες τους στο παιχνίδι, είναι πολύ πιθανόν και αυτά να συμμορφωθούν με τους κανόνες σας σε άλλες καταστάσεις.

Ενθαρρύνετε και επιβραβεύστε!

  Είναι πολύ εύκολο να πέσετε στην παγίδα του να διορθώνετε τα παιδιά σας κάθε φορά που παίζετε: ‘όχι, αυτό δεν ταιριάζει εκεί’, ‘δεν είναι ο σωστός τρόπος να το κάνεις αυτό’ κ.α. Αυτού του είδους οι διορθώσεις και κριτικές αναστέλλουν την επιθυμία των παιδιών για εξερεύνηση, πειραματισμό και μάθηση. Επίσης, τα παιδιά νιώθουν ακόμα πιο αβοήθητα βλέποντας ότι οι γονείς επικεντρώνονται περισσότερο στο ποιά συμπεριφορά είναι λάθος. Έτσι, ο γονέας δίνει έμφαση πολύ λιγότερο στην επικοινωνία και περισσότερο στο ότι το αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει και η τελειότητα.

Προσπαθήσετε να ελαχιστοποιήσετε, με τελικό στόχο να εξαφανίσετε, κάθε είδους κριτική ή αντιπαράθεση με τα παιδιά σας κατά την διάρκεια του παιχνιδιού. Όλη η ουσία του παιχνιδιού είναι στην δημιουργία και στο πειραματισμό και όχι στο τελικό αποτέλεσμα. Επιβραβεύστε τα παιδιά όταν εφαρμόζουν δεξιότητες όπως η συγκέντρωση, η εφευρετικότητα, η επιμονή, η ικανότητα επίλυσης στα προβλήματα, η προσπάθεια, η έκφραση συναισθημάτων, η συνεργασία, η κινητοποίηση και η αυτοπεποίθηση.

Αυξήστε την συναισθηματική νοημοσύνη μέσα από το παιχνίδι φαντασίας

  Μερικοί γονείς διστάζουν να εμπλάκουν σε ένα παιχνίδι φαντασίας ή να κάνουν φανταστικούς ρόλους καθώς ντρέπονται και νιώθουν ότι είναι κάτι που είναι χαζό και χωρίς νόημα. Μερικοί γονείς μάλιστα θεωρούν ότι τα παιχνίδια φαντασίας δημιουργούν συναισθηματικές δυσκολίες στα παιδιά!

Το να εμπλακείτε και να ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να παίξουν παιχνίδια φαντασίας δεν είναι μόνο σημαντικό γιατί διευρύνει τη φαντασία του παδιού και την δημιουργικότητα αλλά βοηθάει τα παιδιά να ρυθμίζουν και να μοιράζονται τα συναισθήματα τους. Ας γίνουν τα κουτιά και οι καρέκλες, σπίτια και παλάτια, και οι πολεμιστές ή οι κούκλες, συγγενείς, γνωστοί και φίλοι. Η φαντασία βοηθάει τα παιδιά να σκέφτονται συμβολικά και τους δίνει μια καλύτερη εικόνα για το τί είναι πραγματικό και τί όχι. Το παιχνίδι ρόλων τα βοηθάει να βιώσουν συναισθήματα άλλων και με αυτό τον τρόπο βοηθιούνται ώστε να είναι ευαίσθητα και να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων. Τέλος, τα παιδιά είναι πολύ πιο εύκολο να μοιραστούν επίπονα ή τρομακτικά για αυτά συναισθήματα με τους γονείς τους μέσα από τη φαντασία και το παιχνίδι.

Να είστε ένα ευχάριστο κοινό

Όπως είδαμε και πιο πριν, πολλοί γονείς εμπλέκονται τόσο πολύ κατά την διάρκεια του παιχνιδιού, ώστε να αγνοούν τί θέλει το παιδί ή να προσπαθούν να έχουν τον έλεγχο σε κάθε βήμα του παιχνιδιού.

Όταν παίζετε με το παιδί, επικεντρωθείτε στο παιδί και όχι στον εαυτό σας. Η ώρα του παιχνιδιού είναι από τις λίγες συνθήκες όπου το παιδί μπορεί να έχει τον έλεγχο. Είναι επίσης μία από τις λίγες συνθήκες όπου έχετε την ευκαιρία να τα συγχαρείτε και να τα επιβραβεύσετε χωρίς να μπαίνουν κανόνες και οδηγίες στην μέση.. Σκεφτείτε τον εαυτό σας σαν ένα καλό κοινό. Χαλαρώστε, παρακολουθήστε οτιδήποτε δημιουργήσει το παιδί σας και επιβραβεύστε την προσπάθεια του με ενθουσιασμό. (Και αν πραγματικά θέλετε να φτιάξετε το δικό σας τεράστιο φανταστικό κάστρο από κομμάτια Λέγκο ή να φτιάξετε ένα αριστουργηματικό παζλ 500 τεμαχίων, μπορείτε φυσικά να το κάνετε, όταν τα παιδιά θα έχουν πάει για ύπνο ή όταν θα είναι στο σχολείο!).

Να είστε περιγραφικοί στα σχόλια σας

  Συνήθως οι γονείς έχουν την τάση να ρωτάνε το παιδί μια σειρά από ερωτήσεις κατά την διάρκεια του παιχνιδιού: ‘Τί ζώο είναι αυτό;’, ‘Τί σχήμα ζωγράφισες;’, ‘Τώρα, που λες να το τοποθετήσεις αυτό;’, ‘Τί φτιάχνεις;’. Με τις συνεχείς ερωτήσεις, φυσικά η πρόθεση των γονιών είναι καλή και δεν είναι άλλη από τα παιδιά να μάθουν και να είναι σε επαφή με αυτό που κάνουν εκείνη την στιγμή. Πολύ συχνά όμως, οι πολλές ερωτήσεις έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα και κάνουν τα παιδιά να γίνονται αμυντικά και διστακτικά στο να μιλήσουν και να εκφραστούν ελεύθερα. Στην πραγματικότητα, όταν οι απαντήσεις είναι γνωστές στους γονείς, τότε οι ερωτήσεις γίνονται σαν μορφή εξέτασης. Επίσης, τις περισσότερες φορές ζητείται από το παιδί να ονομάσει ή να περιγράψει τί είναι αυτό που φτιάχνει, ενώ ακόμα μπορεί να μην έχει σκεφτεί καν τί θα ήθελε να φτιάξει. Με αυτό τον τρόπο αναχαιτίζεται η διαδικασία της δημιουργικότητας και του παιχνιδιού και δίνεται έμφαση στο προϊόν, και όχι στην διαδικασία του παιχνιδιού.

Δείξτε το ενδιαφέρον σας σε αυτό που κάνει το παιδί σας με το να περιγράψετε και να παρέχετε περιγραφικά σχόλια για αυτό που κάνουν ή πρόκειται να κάνουν. Για παράδειγμα: ‘Βλέπω ότι μετακίνησες το αμάξι κοντά στο βενζινάδικο, οπότε τώρα σκέφτεσαι να του βάλεις βενζίνη’. Θα δείτε ότι τα παιδιά πολύ σύντομα θα μιμηθούν τα σχόλια σας και θα είναι πιο εύκολο για αυτά να διευρύνουν την συζήτηση και να σκεφτούν ακόμα περισσότερα πράγματα να δημιουργήσουν. Σκεφτείτε σα να είστε ένας εκφωνητής που περιγράφει έναν αγώνα. Επειδή  μπορεί να είναι ένας καινούριος τρόπος επικοινωνίας, στην αρχή μπορεί να αισθανθείτε άβολα, αλλά αυτό θα εξαλειφθεί όταν το εξασκείτε καθημερινά. Και αν επιμείνετε, θα διαπιστώσετε ότι τα παιδιά λατρεύουν αυτό το είδος της επικοινωνίας καθώς τους εμπλουτίζει και το λεξιλόγιο. Αν θέλετε να κάνετε ερωτήσεις και δεν μπορείτε να επικοινωνήσετε με άλλο τρόπο, φροντίστε στις απαντήσεις των παιδιών να δίνετε θετική επανατροφοδότηση. Για παράδειγμα: ‘Τι ζώο είναι αυτό; - Είναι καμηλόπαρδαλη! – Α, καμηλοπάρδαλη. Φαίνεται ότι ξέρεις πολλά από ζώα!’ Η θετική ανατροφοδότηση πάντα ενθαρρύνει τα παιδιά να εκφράζονται περισσότερο και να είναι περισσότερο ανοικτά στην προσθήκη και άλλων πληροφοριών.

Φέρτε και άλλα παιδιά στην παρέα

  Η ώρα παιχνιδιού που αφιερώνετε με το παιδί σας είναι άκρως πολύτιμη για την δημιουργία ασφαλούς και σταθερού δεσμού μεταξύ σας. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα περισσότερα πλεονέκτηματα αν στο παιχνίδι συμμετέχουν και άλλα παιδιά όπως αδέλφια ή φίλοι των παιδιών σας. Είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για να προπονήσετε τα παιδιά σας στις κοινωνικές δεξιότητες (μοίρασμα, αναμονή σειράς, βοηθώντας τον άλλο, λέγοντας ευχαριστώ, ρωτώντας πριν πάρεις το παιχνίδι άλλου παιδιού, προτείνοντας λύσεις στην ομάδα). Με αυτό τον τρόπο θα ενισχυθούν και οι φιλίες του παιδιού σας. Μπορείτε για παράδειγμα να πείτε: ‘Αυτό που έκανες ήταν πολύ ωραίο και φιλικό. Μοιράστηκες το παιχνίδι σου με το Νίκο και περίμενες την σειρά σου’.

Ενισχύστε και επιβραβεύστε το παιχνίδι

Όταν τα παιδιά παίζουν ήρεμα χωρίς να κάνουν φασαρία, οι περισσότεροι γονείς βρίσκουν την ευκαιρία και ξεκινάνε να κάνουν διάφορες δουλειές του σπιτιού ή επαγγελματικές υποχρεώσεις. Με αυτό τον τρόπο, αποτυγχάνουν να δώσουν στα παιδιά τους να καταλάβουν ότι εκτιμούν το γεγονός ότι παίζουν ήσυχα. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα παιδιά νιώθουν αδιαφορία από τους γονείς και παίρνουν προσοχή (=ενδιαφέρον) μόνο όταν συμπεριφέρονται αρνητικά και παίζουν κάνοντας φασαρία. Κάνοντας οι γονείς παρατήρηση, κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, τα παιδιά μαθαίνουν ότι με αυτό τον τρόπο ‘εγώ παίρνω ενδιαφέρον από τους γονείς μου’. Αν λοιπόν τα παιδιά σας δεν λαμβάνουν θετική προσοχή για τις κατάλληλες συμπεριφορές, θα προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να σας τραβήξουν την προσοχή με το να συμπεριφέρονται αρνητικά. Αυτός είναι και ο πιο βασικός μηχανισμός αλλά και μία σημαντική αρχή για τα περισσότερα προβλήματα συμπεριφοράς.

Ενισχύστε το παιχνίδι, ιδιαίτερα όταν παίζουν ήσυχα και συμμετέχετε ενεργητικά στο παιχνίδι μαζί τους. Αν δώσετε έστω και λίγη προσοχή σε αυτό που κάνουν, δεν θα χρειάζεται να σκαρφιστούν αρνητικούς τρόπους για να τραβήξουν την προσοχή σας. Στην πραγματικότητα έχει βρεθεί ότι οι γονείς που παίζουν με τα παιδιά τους για τουλάχιστον μισή ώρα την ημέρα, έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο μετά για τον εαυτό τους. Αν τα παιδιά αισθάνονται βέβαια ότι η γονεϊκή προσοχή (=ενδιαφέρον=αγάπη) είναι συχνή και σταθερή, δεν χρειάζονται να ανακαλύψουν ακατάλληλους τρόπους για να την τραβήξουν.

Προσοχή!

  Να είστε προετοιμασμένοι ότι κάποιες φορές το παιδί θα συμπεριφερθεί αρνητικά, είτε με το να φωνάζει, να πετάει τα παιχνίδια του, ή να γίνεται καταστροφικό με διάφορους τρόπους. Αν είναι μια συμπεριφορά που μπορείτε να την αγνοήσετε, γυρίστε την πλάτη σας και ξεκινήστε να παίζετε με άλλο παιχνίδι σα να ενδιαφέρεστε πολύ για αυτό. Όταν το παιδί ξεκινήσει να συμπεριφέρεται κατάλληλα, ξεκινήστε πάλι να παίζετε μαζί του. Ωστόσο, αν η συμπεριφορά είναι καταστροφική, το παιχνίδι πρέπει να σταματήσει με μία απλή εξήγηση: ‘Όταν αρχίζεις να πετάς τα τουβλάκια σου, θα πρέπει να σταματάμε να παίζουμε’.

 Μερικές φορές οι γονείς είναι διστακτικοί να ξεκινήσουν να παίζουν με τα παιδιά τους, φοβούμενοι ότι το παιδί θα αρχίζει να συμπεριφέρεται αρνητικά μόλις του πουν ότι πρέπει να σταματήσει το παιχνίδι. Οπότε πρέπει κάθε φορά να προετοιμάζετε το παιδί λίγο πριν τελειώσει η ώρα του παιχνιδιού. Πέντε λεπτά πριν τελειώσει μπορείτε να πείτε: ‘Σε λίγα λεπτά θα πρέπει να σταματήσουμε να παίζουμε’. Είναι πολύ σημαντικό να αγνοήσετε οποιαδήποτε μορφή διαμαρτυρίας ή διαφωνίας και να βάλετε τα δυνατά σας να αποσπάσετε το παιδί με κάτι άλλο. Όταν περάσουν τα πέντε λεπτά μπορείτε να πείτε: ‘Τώρα πρέπει να σταματήσουμε το παιχνίδι. Το διασκέδασα πολύ παίζοντας μαζί σου’. Απλά αποχωρήστε και αγνοήστε οποιαδήποτε διαμαρτυρία. Όταν το παιδί μάθει ότι δεν μπορεί να σας ‘χειριστεί’ με κανέναν τρόπο, οι διαμαρτυρίες θα λιγοστέψουν. Με την σταθερή και συνεχή παρουσία του γονιού στο παιχνίδι το παιδί θα έχει λιγότερο την ανάγκη να διαμαρτύρεται, γνωρίζοντας ότι πάντα θα έχει την ευκαιρία να παίξει με τον γονιό την επόμενη ημέρα! Τέλος, το παιδί μαθαίνει να ελέγχει και να αντέχει τα αρνητικά συναισθήματα και την δυσφορία που αισθάνεται, γνωρίζοντας ότι και την επόμενη ημέρα θα έχει ώρα παιχνιδιού με έναν ή και τους δύο γονείς του.

Δεν σταματάμε να παίζουμε επειδή μεγαλώνουμε. Μεγαλώνουμε επειδή σταματάμε να παίζουμε.

Τα συναισθήματά μας

Τα συναισθήματά μας, αυτά που τουλάχιστον εντοπίζουμε και αναγνωρίζουμε,  είναι τόσα πολλά που τις περισσότερες φορές γίνονται κόμποι. Πρέπει να συζητούμε τα πάντα με τα παιδιά μας, να εξωτερικεύσουμε και τα δικά μας συναισθήματα, αφού πρώτα τα αποδεχθούμε και χωρίς να θέλουμε να επιβάλουμε στα παιδιά τα δικά μας να γίνουν δικά τους για να λυθούν οι κόμποι… Να λυθούν οι κόμποι μέσα στην οικογένεια-σχολείο. Να είναι το λύσιμο μια πράξη απελευθερωτική για όλους μας… Πρέπει μέσα από ασκήσεις να μάθουμε να αναγνωρίζουμε το συναίσθημα της στιγμής και να το διαχειριζόμαστε.